آتن (یونان)

آتِن (به یونانی: Αθήνα، تلفظ: آثینا) پایتخت کشور یونان است. نام این شهر تاریخی از آتنا ایزدبانوی خرد و جنگ و الهه نگهبان این شهر گرفته شده است.

حدود ۳۰۰۰ پ. م این مکان مسکونی شد و آتن پیش از ۷۰۰ پ. م پایتخت آتیک متحد بود. ایرانیان در ۴۸۰ پ. م آن را فتح کردند و آتن به نخستین شهر یونان از لحاظ قدرت و فرهنگ در زمان پریکلس تبدیل شد. پس از مرگ اسکندر مقدونی، شهر تضعیف شد، اما تا ۵۲۹م که پوستی نیانوس مکاتب فلسفی را تعطیل کرد، به منزله یک مرکز روشنفکری شکوفا شد. در ۱۴۵۸م ترکان عثمانی آن را تصرف و غارت کردند و تا ۱۸۳۳ آن را در اختیار داشتند؛ آتن در ۱۸۳۴ پایتخت یونان شد. در جنگ جهانی دوم، از آوریل ۱۹۴۱ تا اکتبر ۱۹۴۴، در اشغال آلمان‌ها بود و تا ژانویه ۱۹۴۵ صحنه نبردهای شدید خیابانی بین سلطنت طلبان و پارتیزان‌های کمونیست شد. نگرانی فزاینده عمومی نسبت به پیامدهای سطوح بالای آلودگی بر آثار تاریخی و سلامت مردم سبب شد که از آوریل ۱۹۹۵ به مدت سه ماه رفت‌وآمد خوردوها در شهر ممنوع شود. در سپتامبر ۱۹۹۹ زلزله ای به بزرگی ۹/۵ در مقیاس ریشتر، یونان را لرزاند و دست کم ۱۲۷ کشته و ۷۰ هزار بی خانمان بر جای گذاشت. مرکز آن، که قوی‌ترین زلزله از ۱۹۸۱ بود، ۱۲ مایلی شمال آتن گزارش شد.

در سال ۴۸۰ پیش از میلاد (دوره خشایارشا) ارتش هخامنشی به یونان یورش برد و در شهر آتن رژه رفت اما ناوگان دریای هخامنشی در نبرد سالامیس شکست خورد و نهایتاً تاخت و تازهای ایران در این سال پایان پذیرفت.